اصل آگاهى و علم

طرفین گفت و گو باید با آگاهى و علم به مذاکره بپردازند. کرامت و ارزش آدمى به علم و دانش است و به واسطه تعلیم اسماى الهى و دریافت تعالیم حق، مسجود ملائکه شد و فرشتگان را به کرنش و تعظیم واداشت.

خداوند از انسان مى‏خواهد نسبت ‏به آنچه علم ندارد، پیروى نکند:

«وَلاَ تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولـئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً»5؛ و چیزى را که بدان علم ندارى دنبال مکن؛ زیرا گوش و چشم و قلب، همه مورد پرسش واقع خواهند شد .

خداوند انسان را شنوا و بینا قرار داد تا راه را دریابد و مى‏فرماید: خداوند شما را از شکم مادرانتان خارج نمود در حالى که هیچ چیز نمى‏دانستید.

و نیز مى‏فرماید: اى کسانى که ایمان آورده‏اید، اگر فاسقى برایتان خبرى آورد، نیک بررسی کنید، مبادا به نادانى، گروهى را آسیب برسانید و (بعد) از آنچه کرده‏اید، پشیمان شوید.

اگر یکى از مشرکان از تو پناه خواست پناهش ده تا کلام خدا را بشنود، سپس او را به مکان امنش برسان؛ چرا که آنان قومى نادانند

.